Collaboratieve robots, hoe beveilig je de werknemer?

Over de trend bij industriële robots, dat ze steeds meer gaan samenwerken – collaboreren – met mensen, gaat het artikel van John Bal, Senior Consultant Machine Safety bij D&F Consulting. De trend waarbij de werknemer dicht bij de robot werkzaamheden kan uitvoeren en fysiek contact mogelijk is binnen een vooraf gedefinieerd – collaboratief – gebied. Op het punt waar de interactie tussen de collaboratieve robot en de werknemer plaatsvindt, ontstaan nieuwe gevaren en zijn dus nieuwe maatregelen nodig. In het artikel gaat John Bal in op deze mogelijke gevaren en maatregelen en beschrijft hij welke beveiligingsmethoden je kunt toepassen.

Normen
Vanuit het werkveld industriële veiligheid constateert hij dat de betrokken partijen, zoals fabrikant, integrator en gebruiker, niet altijd de juiste veiligheidsmethoden hanteren. Deze principes zijn terug te vinden in Europese geharmoniseerde normen. Bedrijven passen ze vaak niet of niet correct toe. Enerzijds is het niet verplicht om deze normen toe te passen, anderzijds leiden ze wel tot het zogenoemde “vermoeden van overeenstemming”. Als je op andere wijze dan via deze normen de eisen van de Europese richtlijnen invult (voor industriële robots met name de Machinerichtlijn), behoren deze aantoonbaar aan hetzelfde veiligheidsniveau te voldoen. Hoe pas je de uitgangspunten van deze normen op de juiste manier toe?

De auteur beschrijft diverse veiligheidsmethoden aan de hand van de normen EN-ISO 10218, EN-ISO 10218-2, EN-ISO 11161 en ISO/TS 15066. De normen voor robots beschrijven voor een veilige collaboratieve samenwerking tussen de mens en de industriële robot vier beveiligingsmethoden, waarbij de laatste twee methoden voor een deel onbekend terrein zijn:

• safety-rated monitored stop;
• handgeleiding;
• snelheid- en afstandsbewaking;
• kracht- en energiemonitoring.

Een werknemer zal in de toekomst steeds vaker met de robot gaan samenwerken, schrijft Bal. Het voorkomen van letsel bij de werknemer door contact met de industriële robot wordt gerealiseerd door veiligheidsbesturingen en/of vaste afschermingen. Bij kracht- en/of energiebegrenzing is er opzettelijk en/of onopzettelijk fysiek contact tussen de industriële robot (inclusief het werkstuk) en de werknemer mogelijk. De biomechanische limieten bij fysiek contact zijn nog informatief.

Het volledige artikel is hier te vinden:

Het artikel is ook gepubliceerd in Safety! nr. 4 2016