In EVMI, het magazine van het Expertisecentrum Voedingsmiddelenindustrie, beschrijft Mischa Brendel de opmars van robotisering en kunstmatige intelligentie (KI) in de agrofoodsector. Hij interviewt prof.dr.ir. Peter Groot Koerkamp, hoogleraar Biosystems Engineering aan de Wageningen Universiteit.

Volgens Groot Koerkamp mogen we ons niet blindstaren op de technologie en moeten we ook de democratisering van de technologie goed in de gaten houden. “We zien wereldwijd dat de technologische mogelijkheden van robots en kunstmatige intelligentie steeds groter worden. Ze kunnen beter waarnemen en nauwkeuriger handelingen verrichten. Hetzelfde is ook te zien in de agrofoodsector, maar daar zijn de uitdagingen voor die technologieën veel groter, omdat er veel meer verstoringen zijn. En er is veel meer variatie in een kas of op een veld is dan in een fabriekshal, waar je bijvoorbeeld geen lichtwisselingen hebt. Robotica in de landbouw is veel uitdagender en moeilijker. In bepaalde opzichten is het bijna nog moeilijker dan naar de maan vliegen,” aldus de hoogleraar.

Naast het verlichten en vervangen van arbeid, liggen veel van de doelstellingen binnen de innovatie van de landbouw op het milieuvlak: minder gebruik van pesticides en kunstmest, lagere stikstofemissies en een lager energieverbruik. De vraag is: wat kan robotica hierbij betekenen?

Voordelen
Groot Koerkamp: “Robotica kan een belangrijke bijdrage leveren aan 90% broeikasgasreductie in 2050,” stelt hij. “Maar alleen robotica en KI zijn niet genoeg; er is meer nodig aan de systeemontwerpkant. Er moet meer tijd en geld gestoken worden in nieuwe systeemontwerpen.” Als voorbeeld noemt de hoogleraar het zogenaamde monocropping in de akkerbouw. Die gewassen zijn bijvoorbeeld uitermate gevoelig voor ziekte(verspreiding) en droogte. Een beter systeem is het mengteeltsysteem, waardoor ziekten en plagen zich minder makkelijk ontwikkelen door grotere biodiversiteit. Groot Koerkamp: “Als we in dergelijke systemen robotica en precisielandbouw toepassen wordt 1 plus 1 opeens 3.”

Groot Koerkamp vindt dat we ons echter goed bewust moeten zijn van de mogelijke gevolgen van technologische vooruitgang. “Er zijn vaak veel neveneffecten. Als je alles kunt meten, brengt dat bijvoorbeeld met zich mee dat de mensen die naast de robots in de kassen werken ook meetbaar zijn op productiviteit. Mogelijk risico: ze worden uitbetaald op prestatie. De menselijke werker komt zo onder enorme datadruk te staan.”

Mensen zullen er dus ook iets van vinden, en dat beïnvloedt hun acceptatie, stelt Groot Koerkamp: “Daarom is er meer communicatie en discussie nodig: leg het de maatschappij voor, bespreek het, democratiseer het.”

Lees hier het hele verhaal.