Familiebedrijf Koppert uit Berkel en Rodenrijs is specialist in natuurlijke gewasbescherming en bestuiving. In samenwerking met de technische afdeling ontwikkelde VSE Industrial Automation een nieuwe machinefunctie die gewasbeschermingskaartjes van elkaar losscheurt. Ingewikkelde en weinig onderhoudsvriendelijke mechanica werd hierbij vervangen door slimme servotechniek. Bij Koppert, met wereldwijd bijna 3.000 medewerkers, staat inmiddels de derde generatie aan het roer. Alles begon in 1967 met komkommerteler Jan Koppert. Toen hij merkte dat  de chemische bestrijdingsmiddelen die hij gebruikte steeds minder effectief werkten, ging hij vanuit business-  en duurzaamheidsoverwegingen op zoek naar natuurlijke oplossingen om bladluis en andere plagen te bestrijden. Natuurlijke bestrijders

“Wij leveren een compleet pakket aan natuurlijke gewasbeschermingsmiddelen voor groente-, fruit- en sierbloementelers”, vertelt Bob van der Ree, hoofd design & constructie. “Onder meer mijten en sluipwespen zijn natuurlijke bestrijders, die de plaag of diens eitjes opeten. We verpakken deze onder meer in flessen of zakjes die je in de plant kunt hangen. De roofmijten kruipen uit de zakjes en vallen de plaag aan. In buitengewassen worden natuurlijke bestrijders steeds vaker uitgezet met behulp van een drone.” Holistische visie

Afhankelijk van de plaag en de locatie waar die zich bevindt zijn er verschillende natuurlijke bestrijdingsstrategieën. Biologen en consultants van Koppert helpen telers hierbij. “Ons aanbod is divers en het is altijd maatwerk”, verklaart Van der Ree. “Zo verkopen wij, als een soort standing army, zakjes met daarin een hele kolonie bestrijders in verschillende groeistadia. Telers kunnen deze in hun gewassen hangen. Verder hebben wij kleurrijke vangkaarten die plaaginsecten aantrekken. We zijn continu op zoek naar nieuwe natuurlijke vijanden om ons portfolio te innoveren en uit te breiden. Naast gewasbescherming doen we ook bestuiving. Hiervoor verkopen we dozen met een hommelvolk. Verder kweken wij vanuit een holistische visie schimmels die de wortels van planten versterken en beschermen. Een gezonde plant heeft immers meer weerstand tegen plagen dan een uitgeknepen plant.” Slimme productie De insecten en mijten worden door Koppert gekweekt in Berkel en Rodenrijs. Daar is ook de technische afdeling gevestigd. Van der Ree: “Voor massakweek heb je slimme productiemethoden nodig. Toen ik in 2021 hoofd design & constructie werd, bouwden wij nog vrijwel alle machines zelf. Door de sterke groei van Koppert kon mijn team niet meer alle business units de service bieden waar zij om vroegen. Ik besloot onze beperkte engineerscapaciteiten alleen nog in te zetten voor zaken die voor Koppert bedrijfskritisch zijn. Denk onder meer aan het transport van onze producten, die levend bulkgoed zijn. Ze worden onder een lage temperatuur verpakt en gekoeld getransporteerd. Binnen vier dagen hebben we ze afgeleverd bij de teler, waar ter wereld die ook zit.” Standaardisatie “Door de groei van ons bedrijf hadden we behoefte aan schaalvergroting en standaardisatie”, vervolgt Van der Ree. “Wij wilden op Siemens standaardiseren. VSE is een Motion Partner van Siemens. Samen zijn we gaan kijken wat we voor elkaar konden betekenen. Wij wilden een andere oplossing voor één bepaalde machinefunctie binnen een verpakkingslijn. De functie scheurt kaartjes van elkaar los waarop wij met lijm-strips parasietpoppen aanbrengen. Telers kunnen de kaartjes in hun gewassen hangen.” Van mechaniek naar servo De zogenaamde ENSTRIP-machine werkt als volgt: een rol met kaartjes wordt door berubberde rollen gevoerd. Als er 5 kaartjes geteld zijn, wordt er een scheur gemaakt. De voormalige oplossing had een ingewikkelde mechanische opbouw, waarbij allerlei in elkaar grijpende tandwieltjes de rollen met rubbers synchroon moesten laten lopen. Via een magneetkoppeling ging 1 rol met een verhoogde snelheid draaien zodra er 5 kaartjes geteld waren. “Ik wilde die magneetkoppeling eruit”, aldus Van der Ree. “Het was een mechanisch klokwerk, maar veel te kritisch. Als wij een rol moesten vervangen omdat het rubber versleten was, duurde het twee weken om alles weer in te stellen. Als voormalig Festo-medewerker wist ik dat je dit eenvoudig door een servo-oplossing kunt vervangen. Om het risico te managen, hebben we de ENSTRIP-machine als een losstaande functie in opdracht gegeven. Ze is bij VSE gebouwd, getest en door ons afgenomen. Vervolgens hebben we alles hierheen gebracht en was het alleen nog een kwestie van inbouwen.” Mechanica én besturing VSE maakte naast de besturing ook het mechanische gedeelte. “Dat doen wij niet vaak, maar we kúnnen het wel”, zegt verkoopmanager Radboud van Dusseldorp. “Als specialist in industriële automatisering en motion control hebben wij ook meerdere werktuigbouwkundigen in dienst. Een van hen heeft het mechanische deel voor zijn rekening genomen. Daartoe is hij diep in de processen van Koppert gedoken om te kijken wat er precies gebeurde. Bob van der Ree en zijn team hadden exact in beeld wat de machine moest doen en zijn voor de ultieme oplossing gegaan.” SINAMICS S120

Geen project zonder specifieke uitdagingen en eisen. Zo ook in dit geval. “Vanwege de beperkte inbouwruimte hadden wij een compacte oplossing nodig”, zegt Van der Ree. “Ze moest ook gebruiksvriendelijk zijn voor onze operators. Samen met VSE hebben we een oplossing bedacht waarbij enkelzijdig aangedreven rollen zijn toegepast. Om de klemkracht te regelen, hebben we een van de rollen op een drukcilinder gezet. In overleg met Jan van Vuuren van VSE hebben we het high-end SINAMICS S120 servosysteem van Siemens toegepast. VSE is hierin gespecialiseerd. Het is een hele precieze oplossing geworden die bovendien het onderhoud aan onze productielijn sterk vereenvoudigt.” Van Dusseldorp: “Hiermee verhoogt Kopper ook de flexibiliteit. Als ze iets aan het kaartje veranderen, kunnen ze de servobesturing eenvoudig en snel anders instellen.” Nóg meer duurzaamheid

VSE heeft de samenwerking met Koppert als constructief ervaren. Van Dusseldorp: “Onze teams konden goed met elkaar overweg en hadden vertrouwen in elkaars expertise.” Van der Ree beaamt: “Doorslaggevend in de startfase was het uitspreken van een gezamenlijke ambitie om het project tot een goed einde te brengen. Aangezien nazorg voor een productiebedrijf altijd kritisch is, hebben we van tevoren goed nagedacht over risicobeheersing.” De toekomst van Koppert staat volgens Bob van der Ree in het teken van verdere verduurzaming. “We groeien sterk en willen dit ook duurzaam doen. Vanuit deze visie zijn we binnen de organisatie een punt op de horizon aan het neerzetten, zodat we ook machines kunnen bouwen die gericht zijn op deze toekomst. Hierbij maken we natuurlijk weer graag gebruik van de expertise van VSE.”