In het verleden mochten we al eens op bezoek bij Holiday Ice en maakten we een mooi verhaal over een klein onderdeel van de automatisering. Toen kwamen we de naam Trapo al tegen in het verhaal. En de laatste tijd popte die naam vaker op. Tijd voor een gesprek, want een bijzonder type automatisering trekt de aandacht: racetracks.

De automatisering bij Holiday Ice heeft een enorme ontwikkeling doorgemaakt. Allemaal om kwalitatief hoogwaardig te kunnen produceren, volgens de HCAPP-richtlijnen. Het hoofddeel van de automatisering werd door Trapo verzorgt. Dat bestond uit het oppakken van de ijsjes, transporteren naar verpakkingsmachines, verpakken in omdozen en dat via de nodige transportenbanen over verschillende verdiepingen. Van acht productielijnen naar één centrale baan waar de omdozen door een klein tunneltje gemengd naar de vriezer worden getransporteerd. En in die vriezer, daar lijkt het een beetje op de vliegveldbagageruimtes uit één van de Toy Story-films. Voor wie nog relatief jonge kinderen heeft, zegt dat alles. In ieder geval qua eerste indruk. Want het lijkt dan wel chaos, als Patrick Verkerke – mede-eigenaar en directeur van Trapo – uitlegt hoe het werkt, is het van een verbluffende schoonheid.

Trapo is een systeemintegrator, net als VSE, maar levert vooral complete logistieke oplossingen. Componenten op het gebied van transporttechnieken, robotica en industriële automatisering vormen hierbij de basis van de optimale inrichting van productie- en verpakkingsafdelingen en expedities. En waar je elkaar per ongeluk tegenkomt in het werkveld, blijk je elkaar soms zomaar prachtig aan te vullen.

Goed, daar komt ie.
Die vriezer is een enorme ruimte waarbij de loze ruimte aan het plafond voorheen niet werd benut. Nu dus wel. De centrale transportbaan loopt langs het plafond, met haaks daarop maar liefst achtentwintig bufferbanen. De ijsjes die verpakt zijn in omdozen, komen van acht productielijnen en in relatief willekeurige volgorde binnen in de vriezer. Per soort worden ze op de bufferbanen verzameld tot er voldoende omdozen zijn om een pallet mee te vullen. Hoeveel bufferbanen dat per soort betekent, hangt af van de afmeting van de doos en daarmee hoeveel er op één bufferbaan kunnen worden gebufferd. Door de ingenieuze softwarebesturing heeft deze structuur honderd procent flexibiliteit.

Op het moment dat er voldoende van één soort gebufferd is, voldoende dus om een pallet mee te vullen, worden deze betreffende omdozen na elkaar uit de vriezer getransporteerd, naar de palletiser, die zich buiten de vriezer bevindt. De dozen worden snel gestapeld en de gehele pallet gaat door een sluis weer terug de vriezer in. De buffering onder het plafond is dus een superslimme manier van het optimaal gebruiken van de ruimte.

Het toewijzen van de bufferbanen gebeurt dynamisch op basis van een gescande barcode en met behulp van flipperarmpjes. Een voorbeeld, van productlijn 1 komen roomijsjes. De afmeting van een omdoos is bekend, dus ook hoeveel er op één bufferbaan passen. De eerste doos komt aan, wordt gescand en naar de eerste beschikbare bufferbaan gestuurd. De zesentwintigste doos moet naar een tweede bufferbaan. Op dat moment wordt bepaald welke bufferbaan vrij is. Na een verblijftijd van vijftien tot twintig minuten kunnen ze door naar de palletiser. In die tijd zijn de ijsjes goed bevroren en hebben ze een betere kwaliteit dan wanneer ze direct naar de palletiser zouden zijn gegaan.

Bij Holiday Ice wordt zogenaamd impulsijs geproduceerd. IJsjes die je vanuit de hand kunt eten. Alles wordt op bestelling geproduceerd. In de zomer een traytje extra ijs bestellen, dat is dus wel een dingetje. Maar Holiday Ice is voortdurend bezig de capaciteit te vergroten. En dat kan dus zomaar ineens een nieuwe USP blijken te zijn.

Eerste project
Patrick: “Dit was ons eerste project bij Holiday Ice, en gelijk een echt groot project. We werken bij Holiday Ice heel flexibel samen, we hebben eigenlijk een partnerschap. Holiday Ice is een enorm innoverend bedrijf en zoekt naar partners die kunnen helpen om een voorsprong te krijgen in de markt.”

“Terwijl wij deze lijn automatiseerden, was VSE bezig met het automatiseren van de productielijnen. VSE had de contacten met Bart Hakbijl en wij met Roelof Knijn – de algemeen directeur. Bart Hakbijl stelde ons aan elkaar voor en VSE is verantwoordelijk voor de besturing van deze totale installatie. De manier van werken van VSE waarborgt een zeer hoge kwaliteit. Nu heb je niet bij ieder project ook echt dat niveau nodig, maar de meerwaarde is voor bepaalde projecten wel groot. Het is ook een fijne partner om mee te werken, we spreken dezelfde taal, en ook onze eigen engineer en ‘Willy Wortel’ John Duinmeijer kan met hen lezen en schrijven.”

Racetrack
En toen kwam de vraag naar de racetrack. Want de productielijn kan op zich sneller produceren, maar daarvoor moet de uitvoer anders worden georganiseerd. Er is dan weliswaar een inpakrobot voorzien aan het eind van de lijn, die de ijsjes oppakt en verplaatst, maar die heeft tijd nodig om zijn beweging te maken. “Roelof Knijn kwam zelf met het idee en gaf aan: ‘dat kunnen jullie wel’.” Hij lacht als hij eraan terugdenkt. “VSE had wel eens eerder de besturing van een racetrack verzorgd, dus met hen samen hebben we het concept uitgewerkt. Meestal is een racetrack een onderdeel van een verpakkingsmachine, maar hier moesten we er één integreren aan het eind van een productielijn.”

“We gebruikten vier kettingen in twee paren, gepositioneerd als A B A B. Ieder kettingpaar stuurt een set bakjes aan en verplaatst ze als er een ijsje gedetecteerd is. De twee kettingparen bewegen onafhankelijk van elkaar. En zo kan de uitvoer het tempo van de productie beter volgen. De traytjes zijn heel makkelijk te verwisselen, dus welk type ijsje er ook wordt geproduceerd, dat is heel snel omgesteld. Bij de eerste lijn is het nu gerealiseerd en we gaan deze ook op de volgende lijn implementeren. We hebben intensief kennis uitgewisseld tussen Trapo, VSE en Holiday Ice waardoor je kunt zeggen dat het een echt – en succesvolle – coproductie is geworden.”

Ook voor chocola
Ook bij een ander project, genaamd chocolate flakes, ontwikkelden we een racetrack. Chocolate flakes zijn een typisch Brits product, een chocolaatje met een hele losse structuur dat van bovenaf half in een roomijsje wordt gestoken. Deze chocolaatjes worden aangeleverd door een externe leverancier. Ze worden gemaakt door een dunne laag net niet gestolde chocolade op te schrapen tot een ronde afmeting van een centimeter of zeven lengte. Wie wel eens in het Verenigd Koninkrijk een softijsje heeft gekocht, weet precies hoe het eruit ziet. Die zogeheten flakes werden voorheen gestort in een doos aangeleverd. “Het sorteren en in het productieproces brengen van dit product was een crime en werd handmatig gedaan. Van Holiday Ice kwam de vraag om dit product geautomatiseerd te verenkelen en op steek te leggen. Hier hebben we ook een racetrack toegepast, en de manier van aanleveren is aangepast. In plaats van los gestort in een doos, worden de chocolaatjes nu in traytjes aangeleverd. Een robot haalt ze van de racetrack en plaatst ze in de machine. Het koste wel wat finetuning om de optimale doorstroming en valrichting in het proces te krijgen, maar het is gelukt!”