Vraag het VSE: Overall Equipment Effectiveness, kortgezegd OEE
Overall: algemeen, totaal, geheel
Equipment: apparatuur, uitrusting
Effectiveness: effectiviteit
In huis- tuin- en keukentaal de gehele effectiviteit van apparatuur, machines. De maximale en daadwerkelijke benuttingsgraad.
In de OEE-index worden de beschikbaarheid, prestatie en kwaliteit van machines verwerkt. In een ideale wereld is de OEE dus 100%: 100% kwaliteit (alleen goede onderdelen), 100% prestatie (zo snel mogelijk) en 100% beschikbaarheid (geen stoptijd). De uiteindelijke OEE berekening: % beschikbaarheid x % prestatie x % kwaliteit = ..% OEE.
Die OEE-index komt uit Japan en is ontwikkeld om ‘verbeteringsprojecten op korte en lange termijn te definiëren en natuurlijk ook uit te voeren’. De bedoeling van OEE is dus om alles effectiever te maken. Dat levert namelijk geld op.
En hoe bereiken we een maximalisatie van de OEE? Stapsgewijs, door te meten, te analyseren te verbeteren en daarna te borgen. Dat gebeurt door speciaal geformeerde multidisciplinaire teams, die verantwoordelijk zijn voor de prestaties van ‘hun’ productiemiddelen. Mensen worden op die manier bewust gemaakt van hun bijdrage aan een – daar is ie weer – efficiënt productieproces.
OEE is een van de meest praktische verbetertools, en daardoor prima geschikt als eerste stap bij procesverbetering.
Een OEE-actiebord kan er zo uitzien:
Goed. Een voorbeeld van OEE.
Een productiemachine heeft een totale bruto productiecapaciteit van, bijvoorbeeld, 5 dagen van 24 uur. Dat is dus 120 uur. Van die 120 uur wordt er in de praktijk maar 100 uur geproduceerd. De 20 ‘verliesuren’ worden veroorzaakt door het opnieuw instellen van de machine en het benodigde onderhoud. De eerste factor, de beschikbaarheid is dus 100/120.
De tweede factor is de prestatie. De verwachte productie (te maken productie-uren), is in dit voorbeeld 100. De werkelijke prestatie (verwachte output minus kleine pauzes en snelheidsreducties). De prestatie is 75/100.
De derde variabele: kwaliteit. De totale output is hier 2.400 gemaakte producten. Van die 2.400 producten worden er 2.000 goedgekeurd. De redenen van de 400 afkeuringen zijn bijvoorbeeld afval, afkeur, opstart- en stopverlies. De kwaliteitsfactor is 2000/2400.
De OEE in dit voorbeeld is dus 100/120 x 75/100 x 2000/2400 = 52%
In de praktijk is de OEE een stuk lager dan 100% en ligt ergens tussen de 50% en de 70%. Ons voorbeeld wijkt daar dus niet van af. Maar er blijft capaciteit onbenut. Door een grondige analyse kan er een hoop worden verbeterd. Denk bijvoorbeeld aan het effectiever uitvoeren van onderhoudstops, reduceren van de meest voorkomende storingen, verminderen van de uitval van producten en het sneller wisselen van gereedschappen.
Enneh, VSE denkt met je mee. Dat moge bekend zijn.
© meter Binbin Xavier via Pixabay